Ethereum blokzinciri, 2025 yılının ikinci büyük teknik yükseltmesi olan Fusaka hard fork’unu başarıyla gerçekleştirdi. Bu güncelleme, ağın ölçeklenebilirliğini artırmayı ve validator’ların iş yükünü önemli ölçüde azaltmayı hedefliyor. Kripto piyasasında beklenen bu gelişme, Ethereum ekosisteminin geleceği açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
PeerDAS ile Devrim Niteliğinde Değişim
Yükseltmenin en dikkat çekici özelliği, PeerDAS (Peer Data Availability Sampling) adlı yeni veri kullanılabilirlik sistemi oldu. Bu teknoloji sayesinde, validator’ların işlemesi gereken veri yükünün %80-85 oranında azaltılması bekleniyor. Bu dramatik düşüş, Ethereum ağının merkeziyetsizliğini güçlendirmek ve daha fazla kişinin ağa katılımını kolaylaştırmak açısından büyük önem taşıyor.
PeerDAS’ın getirdiği yenilikler, yalnızca mevcut validator’lar için değil, aynı zamanda ağa yeni katılmak isteyenler için de büyük kolaylıklar sağlıyor. Düşük donanım gereksinimleriyle Ethereum düğümü çalıştırabilmek, ağın güvenliğini ve dağıtık yapısını güçlendirecek. Bu durum, Ethereum’un uzun vadeli sürdürülebilirliği açısından kritik bir adım olarak görülüyor.
Fulu ve Osaka’nın Birleşimi
Fusaka yükseltmesi, ismini iki farklı katmanın birleşmesinden alıyor: Fulu (yürütme katmanı) ve Osaka (konsensüs katmanı). Bu iki katmanın entegrasyonu, Ethereum’un teknik altyapısını daha verimli ve güçlü hale getiriyor. Yükseltme, blok başına blob sayısının kademeli olarak artırılmasını da içeriyor. Şu anda blok başına altı blob ile sınırlı olan kapasite, 9 Aralık civarında yapılacak ek güncellemelerle daha da genişletilecek.
Blob’lar, Layer-2 ağları tarafından kullanılan özel veri paketleri olarak işlev görüyor. Bu blob’ların kapasitesinin artırılması, Layer-2 çözümlerinin daha fazla işlem gerçekleştirebilmesini ve daha düşük maliyetlerle çalışabilmesini sağlayacak. Ethereum geliştiricileri, bu genişlemenin ağın genel performansını önemli ölçüde artıracağını vurguluyor.
Layer-2 Ağlarında Maliyetler Düşüyor
Kripto analistleri, Fusaka yükseltmesinin özellikle Layer-2 ağları üzerinde önemli bir etki yaratacağını öngörüyor. Arbitrum, Optimism, Base ve Polygon gibi popüler Layer-2 çözümlerinde işlem ücretlerinin %40-60 oranında düşmesi bekleniyor. Bu düşüş, Ethereum ekosistemini günlük kullanıcılar için daha erişilebilir hale getirebilir ve kullanıcı deneyimini önemli ölçüde iyileştirebilir.
Layer-2 ağları, Ethereum ana ağının üzerinde çalışan ve işlemleri daha hızlı ve ucuz şekilde gerçekleştiren ikinci katman çözümleri olarak bilinir. Bu ağlar, DeFi (merkeziyetsiz finans) uygulamaları, NFT pazaryerleri ve oyun platformları için kritik öneme sahip. Ücretlerdeki düşüş, bu platformların daha geniş kitlelere ulaşmasını ve kullanıcı sayısının artmasını sağlayabilir.
Ethereum Fiyatına Olumlu Etki
Yükseltme haberleriyle birlikte Ethereum fiyatı güçlü bir performans sergiledi. ETH, son 24 saatte yaklaşık %9-10 değer kazanarak 3.000 doların üzerine çıkmayı başardı. Bu seviye, yatırımcılar için psikolojik olarak önemli bir eşik olarak değerlendiriliyor ve Ethereum’un uzun süredir beklenen toparlanma sürecinin başlangıcı olabilir.
Piyasa analistleri, Fusaka yükseltmesinin Ethereum için olumlu bir katalizör olabileceğini düşünüyor. Teknik gelişmelerin yanı sıra, kurumsal yatırımcıların ilgisinin artması ve düzenleyici ortamın netleşmesi de Ethereum’un değer kazanmasına katkıda bulunuyor.
Ethereum’un Rekabet Gücü Artıyor
Fusaka yükseltmesi, Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarına kalıcı çözümler getirme yolundaki önemli bir adım olarak görülüyor. Solana, Avalanche ve BNB Chain gibi rakip blokzincirler karşısında Ethereum’un rekabet gücünü artırmayı hedefleyen bu güncelleme, ekosistemin büyümesini hızlandırabilir.
Uzmanlar, bu teknik gelişmelerin DeFi, NFT ve diğer blokzincir uygulamalarının büyümesini destekleyeceğini belirtiyor. Düşük ücretler ve yüksek performans, daha fazla geliştiricinin Ethereum üzerinde uygulama geliştirmesini teşvik edecek. Bu durum, ekosistemin zenginleşmesine ve Ethereum’un blokzincir teknolojisindeki lider konumunu güçlendirmesine katkıda bulunacak.
