Kripto para borsaları
Kripto para piyasasında borsalar, merkezi borsalar (CEX) ve merkezi olmayan borsalar (DEX) olarak ikiye ayrılıyor.
2 borsa çeşidini kendilerine ait avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Bunlardan bahsetmek gerekirse;
– Merkezi borsalar (CEX)
1* Merkezi borsalar, piyasaya aşina olmayan kullanıcılar için daha kolay ve basit bir arayüz sunuyor.
2* İşlem ücretleri oldukça düşük düzeyde bulunur ve anında işlemler gerçekleştirilir.
3* Üyelik sistemi ile sizin tüm güvenliğinizi üstlenen firmaların size sağladığı güvenlik düzeyi kadar güvenlisinizdir.
4* Paranızın kontrolu bir kişiye, şirkete aittir
5* Kimlik doğrulama ve adres doğrulama gereklidir.
– Merkezsiz borsalar (DEX)
1* Merkezsiz borsaların ara yüzleri karışık olmakla birlikte, fiyat mekanizmaları normal piyasalardan farklı çalışmaktadır.
2* İşlem ücretleri bulunduğu ağın (genellikle ETHEREUM ağı) sıkışıklığına bağlıdır. 1 işlem 10 cent ila 100 dolar arasında değişmektedir.
3* Tamamen güvenlidir. Merkezsiz dağıtılmış bir ağa bağlı olduğundan dolayı, ağın güvenliği kadar güvenlidir.
4* Paranızın kontrolü tamamen size aittir.
5* Kimlik doğrulama(KYC) veya çeşitli doğrulama sistemleri ile uğraşmadan işlem yapabilirsiniz.
Borsaları ait oldukları kategori içerisinde bir çok parametreye dayanarak sıralamak gerekirse:
– Merkezi Borsalar (CEX)
1- www.Binance.com
2- www.bitfinex.com
3- www.huobi.com
4- www.pro.coinbase.com/
5- www.kraken.com
6- www.okex.com
7- www.gate.io
– Merkezsiz borsalar (DEX)
1- www.uniswap.com
2- www.bancor.network
3- https://www.curve.fi
4- balancer.exchange
5- www.kyberswap.io
6- www.synthetix.exchange/#/
7- sushiswap.io
8- www.loopring.io
9- www.poloniex.org/
Aynı zamanda Merkezi olmayan borsalarda tüm borsaları karşılaştıran ve sizin için en ucuz fiyatı karşılaştıran ve tek işlemle almanızı sağlayan ”DEX aggregator”ler bulunmaktadır. Bu sistemler sizin yerine tüm kripto para borsalarındaki fiyatları karşılaştırır ve en ucuz bir şekilde almanızı sağlar. Tüm borsalardan tek tek alım yapmanız yerine tek işlem ile tüm borsalardan en ucuz fiyatları sizin için toplar.
– DEX aggregator
1- https://1inch.exchange/#/
2- www.paraswap.io
platformları sizlere kolay bir alım satım işlemi sunmak için belirli komisyon karşılığında işlem yapmanızı sağlar. Aynı zamanda her borsaya ayrı ayrı işlem ücreti ödeyeceğinizden işlem ücretleri normal piyasada alım yaptığınız ücretten biraz fazla olabilmektedir.
Değerlendirme:
Ethereum 2.0 güncellemesi ile saniyede işlem yapabilme sayısı artacaktır. Dolayısı ile ağdaki ücretler düşeceği beklenmektedir.
Ethereum 2.0 oluşumu ile saniyelik işlem sayısı 5 ila 10 iken, güncelle ile birlikte bu işlem yapabilme sayısı kat be kat artacaktır. İnsanların kripto paralara olan talebi arttıkça işlem ücretleri yüksek kalmaya devam da edebilir. Her gün bir başka yeni insan kripto paralar ile tanışırken ödemelerdeki kolaylıklardan faydalanıyor.
