Yeni nesil dijital finansal teknolojilerin başında merkezsiz finans (DeFi) kavramı gelmektedir. Merkezsiz Finans (DeFi) açık kaynaklı yazılımları kullanarak dünyadaki zengin yada fakir herkesin finansal hizmetlere güvenli ve şeffaf bir şekilde erişmesini sağlamaktadır.
Merkezsiz finans bu hizmeti verirken aracıları ortadan kaldırdığı için kullanım maliyetini oldukça düşürmektedir. Bu aracısız finansal sistemde kullanıcılara, kredi maliyeti, sigorta maliyeti ve bir çok finansal ücretlerden tasarruf etme imkanı veren bu uygulamalar blokzincir teknolojisinin çıkışı olan 2008’den beri geliştirilmeye devam etmektedir.
Bu tür sistemlere güvenen insan sayısının her geçen gün daha fazla artmasıyla beraber kullanıcı sayısının da arttığı ise gözden kaçmamıştır. Yatırımcılar ve alternatif finansal sistem arayışında bulunan her insanın katılabileceği bu sistem trilyon dolarları çok kısa sürede aşmıştır.
Henüz bu tür platformlarda gerçek dünyaya dayalı varlıklar teminat gösterilemese de kripto para sektörüne güvenen insanların fiyat yükselişlerine güvenerek kredi çekme faaliyetleri gözle görülür bir düzeyde artmıştır.
Piyasanın geleneksel piyasalara göre volatil (oynaklık) olduğundan kaynaklı olarak şuanda teminat gösterdiğiniz kripto paranın usd değerinin %50 ile %66 arası dolar çekebiliyor olmanıza rağmen bu sistem yükselişlerde insanlara piyasa yükselirken çok ucuz kaynakla ( yıllık %2, %3 faiz ile) kaldıraç sistemi sağlıyor. Merkezsiz finansın bir diğer faydası ise kısa vadeli ihtiyaçlarınızı kripto paralarınızı bozdurmadan çok kolay bir şekilde gerçek hayatta kullanabilecek paraya sahip olabilme şansınızın olmasıdır.
Merkezsiz Finans (Defi) Kullanım Alanları
Merkezsiz Finans (DeFi) kullanım alanları hali hazırda geleneksel finansal kuruluşların verdiği hizmetlerin de ötesine geçmiştir. Kripto para ile borç alma ve borç verme, merkezsiz borsalar (dex), merkezi olmayan türev ürünler şu anda bankacılığın verdiği hizmetlere benzese de daha güvenlidir.
Aracı kurumların verdiği portföy yönetimi hizmetine de alternatif olan merkezsiz finans piyasasında oldukça güvenilir bir şekilde hizmet veren protokol sayısı oldukça fazladır.
Merkezsiz sigorta fonları, alt yapı sağlayıcıları ve kripto cüzdan uygulamaları diğer alanlardan bir kaçıdır.
1. Kripto para ile borç verme – borç alma (lending)
Kripto para ile kolaylıkla istediğiniz cinsten borç verebilme ve borç alabilme kabiliyeti sağlamaktadır. BTC , ETH, USD, EUR ve bir çok kripto para birimi ile borç alabilir ve borç verebilirsiniz. Merkezi olmayan kredi uygulamaları bu hizmeti sizlere en güvenli şekilde sağlamaktadır.
2. Merkezi olmayan borsalar (DEXs)
Size ait cüzdan ile borsalarda kimlik doğrulama sistemi olmadan merkezsiz kripto borsalarını kullanabilirsiniz. Uniswap, Sushiswap, Curve merkezsiz borsalara bu tip borsalara örnektir. Bu borsalar likidite sağlayıcılar tarafından sağlanan likiditenin belirli bir ücret karşılığında alım satım yapabilmenize imkan tanımaktadır.
3. Merkezi olmayan türev ürünler
Likidite sağlayıcılar tarafından fonlanan tamamen merkezsiz ürünlerde alım satım yapabilirsiniz. Kripto paralar dahil tüm emtialar ve endeksler buna dahildir.
2021 yılı itibariyle Facebook, Google, Apple, Tesla gibi büyük hisse senetlerini dahi alıp satabileceğiniz türev ürünler neredeyse dünyadaki tüm ürünleri kapsayacak şekilde genişlemiştir.
4. Merkezsiz portföy yönetimi
Bir portföye katılmak veya yönetmek bir çok prosedür veya deneyim gerektirir. Merkezsiz fon yönetimi ise çok daha kolay çokta basittir.
Yatırımcıların işi bilen yatırımcılar ile buluştuğu kolayca fonlar oluşturabileceği bu platformlar merkezsiz alt yapıya sahiptirler. Bu yapılar güvenli denetimsiz bir alan sağlamaktadır.
5. Kripto Cüzdanlar
Merkezsiz cüzdanlar piyasada yer edinmeyi başarmıştır. Bu cüzdanları kontrolü tamamen sizin elinizdedir. Sahip olduğunuz özel anahtarlar ile fonlarınız üzerinde tam tasarruf sahibi olabilirsiniz.
6. Merkezsiz finans (defi) altyapı sağlayıcıları
Tüm bu alt yapıyı oluşturan yazılımsal değerlerdir. Altyapısal olarak güvenli olan sektör her zaman gelişmek üzerine kurulmuştur. Maliyetlerinin oldukça düşük ve verimli olan bu sistemler henüz gelişme aşamasında olmasına rağmen ihtiyaçları karşılamaktadır.
7. Merkezsiz sigorta fonları
Tüm defi sektörünü sigortalayan ve karşılığında bir parasal değer ayırabilen insanlar ve riskten korunmak isteyen insanlar için oluşturulan bir platformdur.
Günümüzde neredeyse tüm büyük kripto paraları sigortalayan protokoller mevcuttur.
Son dakika haberlerden anında haberdar olmak için Twitter‘dan takip edebilirsiniz.
